Kultura organizacyjna obejmuje wartości, normy, zachowania i zwyczaje, które kształtują tożsamość i zachowanie pracowników firmy. Kultura wpływa na różne aspekty, takie jak motywacja pracowników, styl podejmowania decyzji, styl przywództwa, ogólną efektywność organizacyjną, zaangażowanie pracowników, zatrzymywanie talentów, rekrutację i wiele innych aspektów działalności przedsiębiorstwa.
Skoro kultura organizacyjna ma tak istotny wpływ na działalność przedsiębiorstwa, dla liderów firm nasuwa się pytanie:
W kontekście kształtowania kultury organizacyjnej przywództwo ma fundamentalne znaczenie, ponieważ wpływa na nią wielokierunkowo, od promowania spójności wartości i celów, po wzmacnianie poczucia przynależności oraz motywacji i zaangażowania. Jednocześnie różne style przywódcze mogą mieć odmienne skutki na jej kształtowanie. Zanim jednak o sposobach jak liderzy mogą wpływać na kulturę organizacji, warto zadbać o dobre zrozumienie czym jest kultura organizacyjna.
Kultura organizacyjna firmy wyraża się poprzez jej wartości, aspiracje i sposób działania. Wspólne wartości są bazą skutecznego funkcjonowania firmy, angażując pracowników i wskazując, jak firma funkcjonuje i co promuje, jak również jak nie chce działać i co odrzuca. Jasne zdefiniowanie kultury organizacji, czyli swoistego DNA firmy, jest przydatne zarówno w komunikacji z klientami, kooperantami oraz obecnymi i potencjalnymi pracownikami.
Liderzy przedsiębiorstwa mogą skutecznie zarządzać kulturą, wyłącznie gdy dobrze rozumieją czym ona jest i świadomie ją rozwijają. Zmiana kultury wymaga zdiagnozowania obecnego modelu kultury oraz najbardziej pożądanych postaw i wartości z perspektywy pracowników i zarządzania tymi wartościami, poprzez promowanie i odrzucanie konkretnych postaw i zachowań.
- Świadomie tworzenie i rozwijanie kultury – liderzy mogą kreować i zmieniać kulturę w organizacji poprzez promowanie wartości, postaw i sposobu zachowań, które kształtują pożądaną w firmie kulturę.
- Komunikacja i motywacja – odpowiednia komunikacja, motywacja i wizja są niezbędne, aby budować kulturę organizacyjną spójną z wizją, modelem biznesowym i strategią. Liderzy powinni motywować podwładnych do myślenia i działania długofalowego, jasno komunikując zadania i budując skuteczne systemy motywacji.
- Dawanie przykładu – liderzy powinni kreować wizję, cele i kierunek dla organizacji i jej pracowników oraz komunikować je poprzez własne działania, zachowanie i osobisty przykład. Liderzy pełnią również rolę w nieformalnych systemach organizacyjnych, zwłaszcza w radzeniu sobie z nieprzewidywalnością i złożonością środowiska.
- Transparentność – udostępnianie wewnątrz organizacji planów biznesowych i wyników buduje zaufanie i motywuje pracowników do większego zaangażowania.
- Budowanie zaufania – Kluczowe jest tworzenie środowiska, w którym pracownicy czują się odpowiedzialni i są zachęcani do samodzielności. Jednocześnie zaufanie pracowników bezpośrednio wpływa na:
- Zaangażowanie pracowników
- Skuteczniejsze decyzje
- Zadowolenie z pracy
- Otwartość na zmiany
- Uruchamia podejście innowacyjne
Kształtowanie kultury organizacyjnej opartej na transparentności, zaufaniu i otwartej komunikacji, jest niezbędne dla długoterminowego sukcesu przedsiębiorstwa i jego zdolności adaptacji do zmieniającego się otoczenia rynkowego.
W kontekście wpływu kultury organizacyjnej na sukces firmy, warto przyjrzeć się kilku przykładom, mimo, że są to liderzy swoich rynków, szereg elementów można z powodzeniem wdrożyć również w mniejszych firmach.
- Google – firma ciesząca się powszechnym uznaniem za model kultury organizacyjnej. Google oferuje swoim pracownikom liczne korzyści z zamysłem przyciągnięcia najzdolniejszych i utrzymania ich na długie lata. Barwne, nowatorskie biura to tylko jeden z wymiarów kultury organizacyjnej Google. Misją przedsiębiorstwa jest angażowanie zespołu na wiele sposobów, w tym poprzez pozytywne podejście do niepowodzeń. W stacjonarnych oddziałach Google promowany jest wzajemny mentoring między pracownikami, zarówno w obszarze wykonywanych zadań, jak i wspólnych zainteresowań. Każda propozycja może zostać odrzucona, ale tylko w konstruktywny sposób. Systematyczne szkolenia i ciągły rozwój pracowników są kluczowymi elementami kultury organizacyjnej. Przede wszystkim jednak pracownicy Google łączy jeden cel – zapewnienie, że informacje w sieci są pomocne i zrozumiałe. Wspólna misja i skupienie na końcowym użytkowniku sprawiają, że Google nieustannie znajduje się na szczycie listy firm z „skuteczną kulturą organizacyjną”.
- Mars – postęp nie jest zarezerwowany wyłącznie dla branży technologii cyfrowych, co doskonale ilustruje firma Mars Inc. Mimo długiego stażu na rynku, firma ta ciągle dąży do dostosowania swojej kultury organizacyjnej do współczesnych czasów. Każdy nowy pracownik w Mars ma przydzielonego mentora, ale to nie wszystko. Starsi członkowie zespołu mają możliwość odbycia „stażu odwróconego”, gdzie młodsi koledzy uczą ich korzystania z nowoczesnych narzędzi. Dodatkowo, firma angażuje się w działalność charytatywną i przykłada dużą wagę do dobrej zabawy, innowacyjności, zaufania oraz wspólnej wiary w pracę na rzecz klientów.
- Dropbox – wkłada dużo wysiłku w stworzenie kultury organizacyjnej, która zapewnia pracownikom inspirację, różnorodność, wiedzę i radość z pracy. Cały proces rozpoczyna się od zaangażowania pracowników w tworzenie kultury firmy. Od 2011 roku firma organizuje Hack Week, który pozwala pracownikom wyjść ze swoich codziennych obowiązków i odkryć nowe możliwości. Pozostawiając swoje rutynowe zadania zespoły mogą generować bardziej kreatywne pomysły o większym zakresie i podważać istniejące przekonania.
Podsumowując, rola przywództwa w kształtowaniu kultury organizacyjnej jest nie do przecenienia, działając jako katalizator zmian, motywacji i zaangażowania pracowników. Poprzez skuteczną komunikację oraz tworzenie i promowanie odpowiednich wartości wspierających wzrost, liderzy mogą znacząco wpłynąć na efektywność oraz innowacyjność firmy. Ważne jest, aby pamiętać, że zarówno strategie przywódcze, jak i angażowanie pracowników są kluczowe w budowaniu spójnej kultury organizacyjnej.
Jeśli chcesz zdefiniować lub zmienić model kultury organizacyjnej w Twojej firmie napisz lub zadzwoń aby umówić niezobowiązującą konsultację.